- Woensdag kruisten de Franse president Emmanuel Macron en de rechts-radicale kandidaat Marine Le Pen de degens met in het enige presidentieel debat van deze verkiezingen.
- Beide kandidaten waren erop gebrand hun tegenstander zo hard mogelijk aan te pakken.
- Macron begon over de lening die de partij van Le Pen heeft afgesloten bij een Russische bank.
- Lees ook: 6 dingen die je moet weten over Marine Le Pen, de radicaal-rechtse politica die serieus kans maakt om president van Frankrijk te worden.
In het enige debat dat deze Franse presidentiële verkiezingen gevoerd wordt tussen de twee kandidaten die het op zondag 24 april tegen elkaar opnemen, kruisten de Franse president Emmanuel Macron en de rechts-radicale kandidaat Marine Le Pen woensdag de degens over acht onderwerpen: pensioenen, gezondheidszorg, sociale zekerheid, milieu, onderwijs, justitie, buitenlands beleid en de Franse koopkracht.
De twee openden met koopkracht, wat goed nieuws is voor Le Pen, die haar campagne rond dit thema heeft opgebouwd en volgens opiniepeilingen door de Fransen geloofwaardiger wordt geacht op dit punt.
Le Pen zette Macron in haar openingswoord direct weg als een leider die zijn volk niet goed begrijpt en het land in vijf jaar onleefbaarder heeft gemaakt. “De afgelopen vijf jaar heb ik gezien hoe het Franse volk zich zorgen maakte over de toekomst. Vanavond wil ik hun zeggen dat er een andere keuze mogelijk is. Ik zal de president van vrijheid, soevereiniteit en veiligheid zijn.”
“Ik zal de woordvoerder zijn voor alle Fransen”, zei Le Pen vervolgens. “Ik heb met de Franse burgers gesproken over de kosten van het levensonderhoud en hun moeilijkheden om de eindjes aan elkaar te knopen.”
Ze sprak Macron vervolgens aan op keuzes die hij voornamelijk in het begin van zijn ambtstermijn heeft gemaakt, zoals een verlaging van huursubsidies.
Macron vuurt terug door de kijkers te herinneren aan de crises waarmee Frankrijk tijdens zijn mandaat te maken heeft gehad, van de Covid-19 pandemie tot de oorlog in Oekraïne. "We kunnen ons land sterker maken", zegt hij. "We moeten de bestaansmiddelen van de Fransen verbeteren. Frankrijk zal sterker zijn als het de overgang naar een groene economie kan omarmen", voegde hij eraan toe. Een eerste duidelijk handreiking naar de linkse kiezers die de op de derde plaats geëindigde, linkse kandidaat Jean-Luc Mélenchon steunden in de eerste ronde.
Gebekvecht over de relaties van beide kandidaten met de Russische president Poetin
De twee kandidaten verschoven de focus vervolgens naar de Europese energiecrisis en de hoge prijzen van gas en olie door de sancties die zijn ingesteld tegen Rusland.
Le Pen wil dat Frankrijk de Europese energiemarkt verlaat om de vrijheid te hebben zelf zijn energieprijzen te bepalen, maar Macron gaf aan dat dat "een enorme vergissing" zou zijn, omdat het de energievoorraden van Frankrijk in gevaar zou brengen.
Le Pen sprak zich vervolgens uit tegen deze sanctie. "Wij kunnen geen hara-kiri plegen met de hoop Rusland financieel te kwetsen", zegt Le Pen, die opmerkte dat "de enige sanctie waar ik het niet mee eens ben het blokkeren van de invoer van Russisch gas en Russische olie is."
Macron greep het moment aan om Le Pen aan te vallen op haar goede relatie met Rusland. "U bent afhankelijk van de Russische macht", roept Macron tegen Le Pen, verwijzend naar de lening die haar partij heeft lopen bij een Russische bank. "U praat met uw bankier als u met Rusland praat!"
Le Pen vuurde terug door Macron te confronteren met eerdere samenkomsten die hij heeft gehad met Poetin, maar ze kon niet ontkennen dat haar partij een lening heeft in Rusland. "Ik kon in Frankrijk geen lening krijgen, maar dit brengt mijn onafhankelijkheid geenszins in gevaar."
Macron draaide de bankschroef vervolgens verder aan en confronteerde Le Pen met het feit dat haar partij in het parlement tegen de steunmaatregelen voor Oekraïne heeft gestemd. "Waarom hebt u de financiële steun aan Oekraïne niet gesteund? Ik zeg dat vanavond met ernst, want dit is slecht nieuws voor ons land: dit is omdat u afhankelijk bent van Rusland en u afhankelijk bent van Poetin."
Macron en Le Pen proberen beide de aanhang van Mélenchon in hun kamp te krijgen
Het presidentiële debat is in het verleden van doorslaggevend belang gebleken voor de keuze van de nog zwevende Franse kiezers. Volgens de meest recente peilingen van IPSOS staat Macron nog altijd voor op Le Pen, met 56 procent tegen 44 procent voor Le Pen, maar analisten zeggen dat de opkomst het eindresultaat nog sterk kan beïnvloeden.
In de eerste ronde was de opkomst voor Franse begrippen laag, slechts 74 procent, en het lijkt er nu op dat er in de tweede ronde nog meer kiezers zich van een stem zullen onthouden.
Ruim 66 procent van de aanhangers van de linkse kandidaat Jean-Luc Mélenchon, die in de eerste ronde nipt van Le Pen verloor met ongeveer 22 procent van de stemmen, hebben in een peiling aangegeven zich van stemming te zullen onthouden of hun stembiljet blanco te zullen laten.
In 2017 won Macron won het presidentschap, toen deze kiezers zich achter hem schaarden om zo een winst voor Le Pen te voorkomen. Maar deze verkiezingen heeft Mélenchon zijn aanhang alleen opgeroepen niet op Le Pen te stemmen en niet om Macron te steunen.
Beide kandidaten proberen in het debat van woensdag daarom de kiezers van Mélenchon in hun kamp te krijgen. Le Pen doet dit door haar extremistische standpunten af te zwakken en een meer mainstream beeld te schetsen van haar partij en haar ideeen.
Macron beloofde zaterdag tijdens een campagne speech een "volledige vernieuwing" van zijn beleid. Hij zei dat hij zich zou gaan focussen op "planification écologique" (ecologische planning) - een concept dat door Mélenchon populair is gemaakt en een minister van "energieplanning" zou benoemen met "de opdracht om van Frankrijk de eerste leidende natie te maken die een einde maakt aan het verbruik van olie, gas en steenkool."
Frankrijk gaat op zondag 24 april naar de stembus voor de tweede ronde van de presidentiële verkiezingen.